Aan boord van de Prins Willem Alexander klinkt gelach, het gerinkel van koffiekopjes en het geroezemoes van gesprekken. Voor de vierde keer organiseert Buurt ‘soarch’ Op Paad een bijzondere vaarvakantie voor zorgbehoevende ouderen uit Gaasterland en omgeving. Vijf dagen lang vaart het schip langs historische steden als Medemblik, Hoorn, Kampen en Deventer. Aan boord: 50 gasten en 37 vrijwilligers die er samen een warme, zorgzame week van maken.
Niet zomaar passagiers
De reizigers aan boord zijn geen toeristen. Het zijn mensen met verhalen, met herinneringen, met verliezen. Zoals mevrouw Atsma, die haar man en zoon verloor. “Hier raak je weer in contact met anderen die ook een rugzakje dragen. Je hoeft niet veel te zeggen, ze begrijpen het gewoon.” Ze kijkt uit naar het aanmeren in Deventer, waar haar schoondochter haar komt opzoeken. “Ze zei: ‘Ik sta donderdag voor je klaar.’ Daar kijk ik echt naar uit.”
Mevrouw de Vries is voor de derde keer mee. Ze woont alleen, maar aan boord voelt ze zich weer verbonden. “Samen eten, dat is zo belangrijk als je alleen bent. Je voelt je weer ergens bij horen.” Buurvrouw Akkerman, naast haar aan tafel, knikt: “Vorig jaar was ik hier nog samen met mijn man. Nu voor het eerst alleen. Het is spannend, maar ook goed om weer onder de mensen te zijn.”
Vertrouwde zorg op het water
De vaarvakantie wordt georganiseerd door de Bootreiscommissie van Buurt ‘soarch’ op paad, bestaande uit wijkverpleegkundigen Botsy Stegenga, Tiertje Hospes, Hinke de Vries en vrijwilliger Klarie Boschma. Wat ooit begon als een kleinschalige samenwerking met woonzorgcentrum De Vlecke, is inmiddels uitgegroeid tot een zelfstandig initiatief waarbij het vertrouwde zorgteam van Buurtzorg meegaat.
“Je merkt meteen hoe welkom mensen zich voelen als ze aan boord stappen,” vertelt voorzitter Botsy Stegenga. “Sommigen kennen elkaar nog van eerdere jaren. Het voelt als een reünie.”
De hutten zijn comfortabel en aangepast voor zorggebruik, met hoog-laagbedden en een eigen wastafel. Dag en nacht is er verpleegkundige zorg aanwezig, evenals huisarts Bart Molenaar die de hele week meereist. “De mensen vinden het een geruststellende gedachte dat hun eigen zorgteam aanwezig is. Dat geeft vertrouwen en rust,” aldus Hinke de Vries.
Geen toerisme, maar verbondenheid
De dagen aan boord draaien niet om luxe, maar om menselijk contact. Gasten kunnen aan wal voor een museumbezoek, een stadswandeling of een kop koffie op een terras. Wie liever aan boord blijft, wordt ook daar gezien en gehoord. “De cliënt bepaalt. Of ze nu willen winkelen, wandelen of gewoon het uitzicht bewonderen – alles mag, niets moet,” zegt Tiertje Hospes.
Vrijwilligers zijn onmisbaar in deze week. “Iedereen met een warm hart en een paar stevige armen is welkom,” lacht Hospes. “We hebben zelfs een reservelijst voor vrijwilligers. Dat zegt eigenlijk alles.”
Het echtpaar Hoogkamp is dit jaar voor het eerst mee. “We hebben veel verhalen gehoord over hoe gezellig het is,” vertelt Lucas. Zijn vrouw knikt voorzichtig: na gezondheidsproblemen is ze afhankelijk van dagelijkse zorg. “Het is fijn dat de dames van Buurtzorg, die normaal bij ons thuiskomen, nu ook hier zijn. Alles is goed geregeld.”
Mogelijk gemaakt door de gemeenschap
Hoewel de gasten een eigen bijdrage betalen, is de reis alleen mogelijk dankzij de steun van velen. De kosten voor de huur van het schip – ruim 40.000 euro – plus zorgmiddelen, maaltijden en activiteiten lopen op. De organisatie moet vrijwel alles zelf regelen en financieren.
Dat lukt dankzij een indrukwekkend netwerk van sponsoren en initiatieven. Zo droegen verschillende initiatieven bij als grote sponsoren. Maar ook particulieren, lokale ondernemers en bedrijven zetten hun schouders eronder.
STAL4 in Sondel organiseerde afgelopen winter op eigen initiatief een kerstactie waarbij eigenaresse Sjoeke kerststukken verkocht voor het goede doel. In Oudemirdum stelde Westra zijn bloemenstrook open voor donateurs, die tegen betaling bloemen konden plukken. In Nijemirdum schonk Pietersma de volledige opbrengst van zijn oliebollenactie aan Buurt ‘soarch’ op paad.
“Dat zijn echt kippenvelmomenten,” zegt Hinke de Vries. “Mensen die zeggen: ‘De opbrengst is voor jullie’ – dat raakt ons. Dankzij zulke initiatieven, spontane giften in de collectebus en bijdragen van familieleden lukt het ons tot nu toe elk jaar om het gat in de begroting te dichten.”
Voor herhaling vatbaar
De behoefte aan deze vorm van vakantie blijkt groot: ieder jaar groeit de wachtlijst. De commissie hoopt het initiatief nog jarenlang voort te zetten. Klarie Boschma besluit: “Zolang onze vrijwilligers mee willen blijven doen, blijven wij varen. Want dit… dit is echt van onschatbare waarde.” Wie de Stichting Buurt ‘soarch’ op paad financieel wil ondersteunen kan dat doen door ‘vriend’ te worden of een donatie te geven. Kijk op www.stichtingbuurtsoarchoppaad.nl