Zangeres, actrice en theatermaker Janneke Warringa is de trotse winnaar van de Fryske taal- en kultuerpriis 2024, uitgereikt door de gemeente De Fryske Marren. De prijs werd op donderdag 5 juni uitgereikt in Lemmer, na de eerdere bekendmaking op 21 februari – de Dag van de Moedertaal.
Janneke Warringa ontvangt de onderscheiding vanwege haar jarenlange inzet voor het Fries, zowel op het toneel als in haar muziek en online.
“Ik denk in het Fries”
Voor Janneke Warringa zelf betekent de prijs vooral erkenning voor haar missie om het Fries dichter bij de mensen te brengen. “Het eerste wat in mij opkomt bij de Friese taal is ferbining,” vertelt ze na afloop van de uitreiking. “Verbinding met de mensen in Fryslân, m’n eigen opvoeding – het is mijn moedertaal. Ik denk in het Fries. Ik spreek het met mijn man en kinderen, ik app in het Fries. Het zingt ook heel fijn: sierlijk, zacht.”
Hoewel ze de prijs niet had zien aankomen, is de blijdschap groot. “Toen ik gebeld werd met het verhaal dat er heel veel aanmeldingen waren, en dat ik daar als winnaar ben uitgekomen, dat is fantastisch. Het is een kroon op het werk wat ik al heb gedaan. Maar ook zeker een aanmoediging voor wat ik nog ga doen. Er is nog zoveel te halen. Zoveel mensen te bereiken die nog nooit van onze muziek hebben gehoord.”
Inspiratie voor de jeugd
Als het aan Warringa ligt, is de prijs ook een signaal aan jonge Friese makers. Ze hoopt dat zij de kracht van hun moedertaal (her)ontdekken. “Ik wil graag een voorbeeld zijn in de zin dat jongeren zien dat het Fries heel mooi is. Dat ze daar wat meer mee gaan doen. Binnenkort ben ik jurylid bij Sjong, een Friese muziekcompetitie. Het zou prachtig zijn als de jeugd daar enthousiast aan mee gaat doen. Dan blijft de taal levend.”
Jury: “Zij laat zien dat het Fries overal kan”
Volgens wethouder en jurylid Chris van Hes past Warringa perfect bij het doel van de prijs. “We hebben deze prijs tien jaar geleden in het leven geroepen om te laten zien dat we het belangrijk vinden dat mensen zich inzetten voor het Fries. En om anderen te inspireren. Janneke laat zien dat ze het Fries serieus neemt, in alles wat ze doet – op het podium én op sociale media. Ze heeft een groot bereik, en gebruikt dat om mensen bewust te maken: het Fries hoort er gewoon bij. Ook in muziek en theater.”
Jurylid Meidert Tjerkstra beaamt dat het geen gemakkelijke keuze was. “Elke inzending had een verhaal en moest serieus worden bekeken. We hebben veel overleg gehad, gekeken naar kwaliteit, impact, bereik. Maar Janneke sprong eruit. Ze kreeg ook meerdere nominaties.”
De prijs
De Friese Taal- en Cultuurprijs is een jaarlijkse prijs van de gemeente De Fryske Marren voor personen of initiatieven die zich op bijzondere wijze inzetten voor het behoud en de promotie van de Friese taal. Volgens de jury wist Janneke Warringa zich dit jaar te onderscheiden door haar krachtige én toegankelijke manier van werken. “Se brûkt har memmetaal net allinnich thús, mar ek as profesjonele keunstner. Dat makket in ferskil,” aldus jurylid Chris van Hes, tevens wethouder van cultuur in de gemeente.
Met de prijs is een bedrag van 750 euro gemoeid. De winnaar mag dat vrij besteden. Ook wordt je naam toegevoegd aan de erelijst op de website van de gemeente – iets waar eerdere winnaars trots op zijn. “We merken dat deze erkenning mensen echt stimuleert om door te gaan met hun werk voor het Fries,” aldus Tjerkstra. “Se sjogge dat harren ynset echt wat betsjut foar de taal.”