In een karakteristieke boerderij aan de rand van Sintjohannesga runt Brigith van der Wal al elf jaar zorgboerderij De Alde Stelle. Geen strak schema of drukke groepsactiviteiten, maar kleinschalige, warme dagbesteding voor maximaal vier mensen tegelijk. “Iedereen komt hier met een lach en gaat ook weer met een lach naar huis,” vertelt Brigith. Het is precies dát wat haar drijft.
Op het erf van Brigith en haar gezin heerst rust. Vogels fluiten, het groen is weelderig en de rode bessen hangen aan de struiken. Binnen voelt het als thuiskomen. “We wilden geen instelling neerzetten,” legt Brigith uit. “Mensen komen hier letterlijk bij ons in huis. Ze schuiven aan bij de koffie, helpen mee in de tuin als ze daar zin in hebben, of doen een spelletje. Alles mag, niets moet.”
Dat concept werkt. Niet alleen voor de ouderen die hier dagbesteding volgen – vaak mensen met beginnende dementie of die thuis dreigen te vereenzamen, maar ook voor Brigith zelf. “We hebben het gezellig, knus, en doordat we zo klein zijn, kunnen we veel persoonlijke aandacht geven.”
Geen dag is hetzelfde
De dag begint steevast met een kop koffie en iets lekkers. “Ik haal de mensen persoonlijk op, in mijn eigen auto zonder reclame of opvallende teksten. Dat doen we bewust, omdat sommige mensen moeite hebben met het idee van ‘dagbesteding’. Het voelt dan al snel als een etiket. Maar bij ons komt men gewoon gezellig een dagje langs.”
Na de koffie wordt besproken wat iedereen wil doen. Er is geen vast schema. “Als het mooi weer is, gaan we misschien bessen plukken of wandelen. Soms koken we samen of spelen een spelletje. We snijden groente uit eigen tuin voor de inmaak, en natuurlijk eten we hier uitgebreid: altijd een driegangenlunch, met verse producten. Vaak ook uit onze eigen tuin.”
Na het eten, dat bewust ruim de tijd krijgt volgt er rust. Daarna is er ruimte voor een activiteit, afhankelijk van het weer of de energie van de groep. Soms blijft men op het erf, soms gaat men op pad. “We zijn vorig jaar bijvoorbeeld naar de Jouster Merke geweest, of we pakken eens een terrasje. Juist doordat we klein zijn, is dat allemaal eenvoudig te organiseren.”
Kleinschalig en huiselijk
Dat kleinschalige karakter is voor Brigith heilig. “We willen het zo houden. Maximaal vier mensen per dag, altijd met twee begeleiders. Dan blijft het behapbaar en kunnen we kwaliteit bieden.” Naast Brigith zijn er drie vaste vrijwillige krachten: Jennie, Roelie en Annegreet. Zij wisselen elkaar af en ondersteunen op de woensdagen en vrijdagen. Dat zijn de dagen waarop De Alde Stelle nu actief is.
“Vroeger draaiden we vier en een halve dag per week,” vertelt Brigith. “Maar toen kwam corona, en daarna hebben we het moeilijk weer kunnen opbouwen. Nu draaien we twee dagen, maar we zouden graag weer naar drie willen.”
Jong en oud samen
Bijzonder aan De Alde Stelle is dat er sinds vorig jaar ook een jonge vrouw op het terrein woont. “Zij had zorg en woonruimte nodig, en wij hadden de mogelijkheid om dat te bieden. Het is een prachtige combinatie: jong en oud bij elkaar. Ze leren van elkaar, het werkt verrijkend voor beide kanten.”
Ook qua activiteiten wordt er ingespeeld op persoonlijke voorkeuren. “Sommigen houden van spelletjes, anderen van tuinieren. En met de mannen bouw ik wel eens met LEGO. Dat is goed voor de fijne motoriek en hoofdrekenen. En stiekem vind ik het zelf ook heel leuk.”
‘Onze koningin’
Een van de vaste gasten is mevrouw Mies. Ze komt hier sinds eind maart vorig jaar en voelt zich inmiddels helemaal thuis. “Ze noemt ons haar hofdames,” lacht Brigith. “En zij is dan de koningin. We behandelen haar ook zo. Ze zit hier echt op haar plek.”
Dat mensen zich hier thuis voelen, merkt Brigith aan alles. Toch is het niet vanzelfsprekend dat mensen hun weg naar De Alde Stelle vinden. “Op de een of andere manier zijn de ouderen een beetje ‘verdwenen’. We krijgen minder aanvragen, terwijl je overal hoort dat mensen vereenzamen. Waar zitten ze dan?”
Mond-tot-mondreclame is nog altijd de belangrijkste manier waarop mensen de zorgboerderij weten te vinden. “Adverteren doe ik niet, maar ik krijg vaak telefoontjes via Buurtzorg of de huisarts. Of mensen horen het via-via. Als ze eenmaal over de drempel zijn, zijn ze meestal verkocht.”
Geen drempel, wel warmte
Brigitte begrijpt dat het voor sommigen lastig is om naar een ‘dagbesteding’ te gaan. “Dat woord alleen al schrikt af. Daarom noemen we het zo ook nooit. Je komt hier gewoon een gezellige dag beleven. Geen label, geen instelling. Mensen worden hier niet vervoerd in een busje, maar gewoon in mijn auto opgehaald.”
En dat persoonlijke gaat verder dan alleen de zorgdag. “Als we mensen naar huis brengen, doen we soms ook nog een boodschapje, of zetten even een wasje aan. Die kleine extra’s maken het verschil.”
Geen zorginstelling, wel zorgzaam
Hoewel De Alde Stelle geen verpleegkundige instelling is, wordt er wel zorg geboden. “We dienen geen medicatie toe en we hebben geen tillift, dus mensen die volledig rolstoelgebonden zijn kunnen wij helaas niet helpen.”
De boerderij is goed toegankelijk met rollator of rolstoel, en aanpassingen zijn nauwelijks nodig geweest. “We hebben alleen wat privacy opgegeven. Verder past het concept prima in ons huiselijke leven. En dat maakt het zo uniek. Je bent hier geen cliënt, je bent onze gast.”
Een voorbeeld van zinvolle daginvulling
Voor Brigith en haar team is het werk vooral een bron van vreugde. “Het is zó mooi om mensen een goede dag te bezorgen. Als ze binnenkomen met een lach, en ook weer lachend naar huis gaan, dan weet je dat je iets goeds hebt gedaan. Daar doen we het voor.”