De dijk in Lemmer is doorgebroken. Althans, dat wordt nagespeeld bij een grote watersnoodoefening. De kans op zo’n overstroming is echter dichterbij dan je misschien zou denken.
Dat zegt dijkgraaf van Wetterskip Fryslân Luzette Kroon. “Het lijkt onwerkelijk. In andere landen waar het waterbeheer niet zo goed is als in Nederland, kan het aan de orde van de dag zijn.”
Ze benoemt de overstroming in Limburg in 2021. Volgens haar was dat een watersnoodramp. “We hebben ook kanalen die lek kunnen en die overlast kunnen geven. We praten nu nog over overlast, maar als de dijken echt breken, hebben we een groot probleem.”
Daarom moet Nederland op alle scenario’s voorbereid zijn. Lemmer leent als een plek waar de dijken – in het ergste geval – kunnen doorbreken. Die situatie wordt daar zo realistisch mogelijk nagespeeld.
“Eigenlijk spelen we zoals het 200 jaar geleden hier was”, vertelt Kroon. Ze doelt op de grote ‘vergeten waterramp’ in onder andere Friesland van 1825.
De oefening begint in de ‘mobiele commando unit’ bij het Woudagemaal in Lemmer. Met grote rampen komt deze speciale mobiele wagen, waarin overlegd kan worden, naar de plaats van het ongeluk.
Onder andere mensen van de veiligheidsregio, de politie, brandweer, ambulancezorg en Wetterskip Fryslân nemen deel aan dit crisisoverleg over het plan van aanpak. Bij deze oefening is ook de defensie ingeschakeld.
Iedereen wordt geïnstrueerd. Zo moeten er zandzakken geplaatst worden en moet de dijk verstevigd worden, zodat het water niet verder het land opgaat. Dat is allemaal de taak van Wetterskip Fryslân.
Kroon: “Wij zorgen dat onze partners goed aangehaakt zijn en dijken weer gaan repareren.”
De taak van Veiligheidsregio Fryslân ligt met name op het gebied van coördineren, vertelt Directeur Jeroen Gebben.
“Het gat in de dijk moet worden gevonden, hoe lang zal het duren, de scenario’s worden uitgedacht. Daarbij gebruiken wij het BOB-model: beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming.”
Ook is het zaak dat mensen worden geëvacueerd. Bij deze oefening in Lemmer moeten mensen van een camping naar een veilige locatie worden gebracht door de KNRM.
De evacués worden gespeeld door studenten. Ze vinden het meer op een schoolreisje lijken dan op een evacuatie. De hulpdiensten nemen echter deze oefeningen heel serieus. Realistisch oefenen is uiteindelijk dé manier om goed voorbereid te zijn.
We moeten klaar zijn voor wateroverlast, want het is niet heel ondenkbaar.
Directeur Jeroen Gebben van Veiligheidsregio Fryslân
“We zijn daarom blij dat Wetterskip Fryslân dit organiseert”, vertelt Gebben. “Samen kunnen we scenario’s in de praktijk uitoefenen. We moeten klaar zijn voor wateroverlast, want het is niet heel ondenkbaar.”
Gebben en Kroon zijn het met elkaar eens dat er meer en op zoveel mogelijk plekken geoefend moet worden. “Dit is op het vasteland, waar we mensen makkelijk weg kunnen krijgen”, zegt Kroon.
“Het is ook goed om met elkaar te kijken wat er gebeurt op een eiland. Ik denk dat dat ook een mooi scenario zou zijn.”
